+32 50 33 32 68 howtotest@metrisquare.com
15-Woorden Test A en B

Afkorting: 15WT
Jaar uitgave: 1986
Duur: 15 minuten voor de afname van de vijf trials. Daarna moet een interval van 20 minuten voorzien worden waarin men een andere activiteit aanbiedt. Na dit interval volgt de uitgestelde reproduktie en herkenningstrial.
Leeftijd: 15-87
Uitgever: De 15WT kan besteld worden bij de Afdeling Neuropsychologie, UMCG, Poortweg 4 (1e verdieping), Postbus 30001, 9700 RB Groningen.
Beschrijving test: De test bestaat uit een lijst van 15 woorden die vijfmaal wordt aangeboden. Na iedere aanbieding moet de cliënt de woorden opnoemen die hij onthouden heeft. Na de 5 leertrials wordt gedurende een periode van ongeveer 20 minuten een andere taak of rustpauze aangeboden. Daarna wordt de 15WT vervolgd met een uitgestelde reproductie- en een herkenningstrial.
De test bestaat uit twee versies: versie A (‘image’ vorm), samengesteld uit concrete woorden die gemakkelijk een visueel beeld oproepen en een versie B (‘no-image’ vorm), samengesteld uit abstracte woorden. Elke versie bestaat uit 15 éénlettergrepige woorden die laag-associatief zijn.
Het aantal correct gereproduceerde woorden over de vijf trials (Totaal goedscore), het aantal correct gereproduceerde woorden op de uitgestelde reproduktie worden geteld en omgezet in een normscore. De correct herkende woorden uit de herkenningstrial, het aantal fouten en aantal herhalingen worden geteld maar kunnen niet omgezet worden in een normscore.
Meetpretentie: De 15WT is bedoeld om verbale geheugenstoornissen te onderzoeken bij mensen met een hersenaandoening. Er wordt onderzocht of een persoon in staat is om nieuwe verbale informatie in te prenten, te onthouden, te reproduceren en te herkennen over een langere periode.
Bruikbaarheid: De test is bedoeld om stoornissen in het verbale langetermijngeheugen bij patiënten met hersenaandoeningen te onderzoeken. De Vlaamse versie van de 15WT is beter bekend als de AVLT (Auditory Verbal Learning Test).
Normering: Nederlandse normen (T-scores en Percentielscores). Voor Vlaamse versie: zie AVLT.
Bronnen:

Profil de Rendement Mnésique ('Rey Memory Scale')

Afkorting: PRM
Jaar uitgave: 1966
Beschrijving test: De test bestaat uit 7 verschillende subtests: 5 herkenningstests en 2 korte- en langetermijn recalls.
Meetpretentie: De PRM meet verschillende processen van geheugencapaciteit, gaande van de visuo-verbale perceptie van gegevens tot een uitgesteld herinneren: het herkennen van visuele gegevens onder schematische vorm, het herkennen op basis van auditieve-verbale gegevens en het proces van de retro-actieve inhibitie. Er wordt een beroep gedaan op de visuele waarneming, het gehoor en de taal.
Bronnen:

  • Vandereycken, W., Houben, M. & Vandenbergen, R. (1985). Het neuropsychologisch functioneren van ernstig vermagerde anorexia nervosa-patiënten. Tijdschrift voor Psychiatrie, 27 (3), 180-189
  • Araki, S., Gilioli, R., Landrigan, P. & Yokoyama, K. (1994). Neurobehavioral Methods and Effects in Occupational and Environmental Health. San Diego: Academic Press, Inc.P
Rey Visual Design Learning test (RVDLT)

Afkorting: VDLT (RVDLT)
Jaar uitgave: 2010
Duur: 60 minuten
Leeftijd: 6-12 jaar
Uitgever: Bohn Stafleu van Loghum
Beschrijving test: Met behulp van een computerscherm worden vijftien testfiguren één voor één en in een vaste volgorde aan het kind geboden. Na het tonen van alle figuren tekent het kind de figuren uit het hoofd op A6-papiertjes. Hiervoor krijgt het 90 seconden de tijd. Deze procedure wordt een trial genoemd. In totaal worden er vijf trials met dezelfde vijftien testfiguren aangeboden, dit is de leerfase. Na een pauze van 20 minuten, waarin bijvoorbeeld een woordenschattest kan worden gedaan, wordt het kind gevraagd om de figuren nogmaals uit het hoofd te tekenen. Hiervoor krijgt het kind drie minuten de tijd. Dit is de uitgestelde reproductiefase. Dan volgt er tot slot een herkenningsfase waarbij er via de computer 45 figuren worden aangeboden. Het kind drukt de knop ‘J’ in als het de figuur al eerder heeft gezien en de knop ‘N’ in als de figuur niet eerder is gezien.
Meetpretentie: De VDLT meet visueel geheugen, in het bijzonder de capaciteit van het kortetermijn-/werkgeheugen, het leervermogen en het langetermijngeheugen en herkenning van visuele informatie.
Bruikbaarheid: De RVDLT is bedoeld voor gebruik bij neuropsychologische diagnostiek bij kinderen met vermeende leer- of ontwikkelingsstoornissen of voor het vaststellen van cognitieve functiestoornissen na hersentrauma of andere neurologische aandoeningen.
Normering: Nederlandse kinderen in de leeftijd van 6-12 jaar. Leerfase en uitgestelde reproductiefase: normering per levensjaar. Herkenningsfase: niet-leeftijdsgerelateerde normering. Dubbelen en fouten: niet-leeftijdsgerelateerde normering.
Bronnen:

Verbale Leer en Geheugen Test

Afkorting: VLGT
Jaar uitgave: 1996
Duur: 30 – 40 minuten, inclusief lange termijn pauze-interval van 20 minuten
Leeftijd: 17-74 jaar
Uitgever: Pearson Assessment and Information B.V.
Beschrijving test: Er zijn 2 parallelversies van de VLGT ontwikkeld en genormeerd. Beide versies bestaan uit twee boodschappenlijsten (Lijst A en Lijst B) van 6 artikelen. Lijst A wordt in de leerfase vijfmaal auditief aangeboden. Na iedere presentatie moet de cliënt de artikelen opnoemen die hij onthouden heeft (onmiddellijke recall). Na de vijfde trial wordt Lijst B eenmaal aangeboden; de cliënt moet alle artikelen van deze lijst opnoemen. Direct daarna wordt de reproductie van Lijst A getest: allereerst door middel van vrije recall en daarna met behulp van de categorienamen van de artikelen (cued recall). Vervolgens wordt de afname 20 minuten onderbroken. In deze periode moet een niet-verbale taak worden uitgevoerd. Na dit pauze-interval wordt nogmaals recall van Lijst A getest: eerst door middel van vrije recall en daarna met categorienamen. Direct aansluitend wordt een derde boodschappenlijst met 44 artikelen voorgelezen. De cliënt moet bij ieder item zeggen of het op Lijst A stond.
Meetpretentie: De VLGT onderzoekt verbale geheugenfuncties bij volwassenen. De test meet de volgende aspecten: niveau van de leerprestatie, snelheid van leren en vergeten, wijze van encoderen, onthouden en herkennen na een langere periode. Bovendien wordt gevoeligheid voor interferentie, neiging tot confabuleren en persevereren nagegaan.
Bruikbaarheid: De VLGT is de Nederlandse versie van de Amerikaanse California Verbal Learning Test (CVLT). Het is geen exacte vertaling van het origineel, maar de afnameprocedure en de semantische categorieën van de boodschappenlijst en een deel van de indices komen overeen met de CVLT.
Normering: Geslacht, leeftijd
Bronnen:

Word Fluency Test (WFT)

Afkorting: WFT
Jaar uitgave: 2006
Duur: 10 minuten
Leeftijd: 14-85 jaar
Uitgever: Hogrefe Uitgevers
Beschrijving test: De opdracht voor de cliënt bestaat erin om in één minuut zoveel mogelijk verschillende woorden uit een bepaalde semantische categorie op te noemen. Het eerste onderdeel bestaat uit het opnoemen van zoveel mogelijk dieren, het tweede onderdeel bestaat uit het opnoemen van zoveel mogelijk beroepen.
Meetpretentie: De WFT meet het functioneren van het semantisch geheugen.
Normering: Vlaamse en Nederlandse normen, onderscheiden in 12 leeftijdscategorieën
Bronnen:

Memory Impairment Screen (MIS)

Afkorting: MIS
Jaar uitgave: 1999
Duur: 5 minuten
Leeftijd: Niet bepaald
Beschrijving test: De MIS bestaat uit 2 delen: een onmiddellijke en een uitgestelde herinneringsfase. Tussen beide delen zit 10 minuten. De cliënt krijgt een blad met 4 (of 6) woorden in een groot lettertype voor zich en krijgt de opdracht de 4 (of 6) woorden luidop te lezen. Hij moet de 4 (6) woorden uit het hoofd leren en daarna het blad teruggeven aan de testleider. Daarna wordt een afleidende taak uitgevoerd, zoals terugtellen van 100 met stappen van 7. Na het uitvoeren van de afleidende taak vraagt de testleider welke 4 (6) woorden de cliënt daarjuist geleerd heeft. Van de woorden die hij niet zelf kan produceren (meer dan 10 seconden bedenktijd) wordt de categorienaam gegeven om te helpen.
Meetpretentie: De MIS beoordeelt het episodische geheugen van volwassenen en ouderen.
Bruikbaarheid: Het instrument is bedoeld voor volwassenen en ouderen die mogelijks lijden aan dementie of de ziekte van Alzheimer.
Normering: Twee normtabellen met cut-off scores: één voor dementie in het algemeen en één specifiek voor de ziekte van Alzheimer. Ook de waarschijnlijkheid van dementie en/of Alzheimer staat vermeld in 4 categorieën (5%, 10%, 15% en 20%)
Bronnen:

Delayed Matching to Sample Test (DMS48)

Afkorting: DMS48
Jaar uitgave: 2004
Duur: Variabel
Leeftijd: 20-99 jaar
Uitgever: De test is gratis te verkrijgen via deze website: http://cerco.ups-tlse.fr/~DMS48/
Beschrijving test: De DMS 48 is een test waarbij de cliënt 48 tekeningen (targets) gepresenteerd krijgt. Het is belangrijk dat hij daarbij niet weet dat het een geheugentest is. De cliënt krijgt de volgende instructies: “U krijgt een aantal tekeningen te zien. Bij elke tekening moet u mij vertellen of u meer of minder dan 3 kleuren ziet.” Per tekening wordt de tijd geregistreerd. Na het tonen van de 48 tekeningen is er een interferentie taak van ongeveer 2 minuten, waarbij de cliënt bijvoorbeeld zo veel mogelijk woorden die met een ‘P’ beginnen moet opnoemen. Hierna worden 48 paren tekeningen gepresenteerd, waarbij één tekening al getoond is (target) is en één tekening nieuw is (afleider). De cliënt moet aanwijzen welke tekening hij/zij al eerder heeft gezien. Bij de eerste set tekeningen (‘unique items’, 16 paar) zijn de targets en de afleiders twee verschillende concrete objecten. De eerste set volgt direct na de interferentie taak. De cliënt weet niet dat er nog een tweede en een derde set zullen volgen. De tweede set volgt ongeveer 1 uur na het afnemen van de eerste set. Bij de tweede set tekeningen (‘paired items’, 16 paar) behoren de targets en de afleiders (wederom concrete objecten) tot dezelfde semantische groep, en ze hebben eenzelfde vorm en kleur. Ook is er nog een derde set, die na een langere periode mag worden afgenomen (24 uur of zelfs een week). Bij de derde set tekeningen (‘abstract items’, 16 paar) zijn de targets en afleiders geen concrete objecten, maar abstracte patronen die moeilijk geverbaliseerd kunnen worden.
Meetpretentie: De DMS48 meet het visuele geheugen en brengt vroege tekenen van MCI en Alzheimer dementie in kaart.
Bruikbaarheid: De test is bedoeld voor mensen met geheugenproblemen en kan gebruikt worden om mild cognitive impairment (MCI) of de ziekte van Alzheimer in een vroeg stadium te ontdekken.
Normering: Leeftijd (20-29, 30-39, 40-49, 50-59, 60-69, 70-79, 80-89 en 90-99 jaar).
Bronnen:

Location Learning Test (LLT)

Afkorting: LLT
Jaar uitgave: 2012
Duur: 20-30 minuten
Leeftijd: 18-96 jaar
Beschrijving test: De cliënt wordt gevraagd de plaats op het bord van de afbeeldingen te onthouden. Vervolgens wordt er een leeg bord met vakjes aangeboden, waarop de hij kaartjes met afbeeldingen op de juiste plaats moet leggen. Het bord wordt 5 keer achter elkaar aangeboden. Ten slotte kan een uitgestelde aanbieding of een herkenningstaak worden afgenomen.
Meetpretentie: De LLT is een test voor het vaststellen van stoornissen in het visueelruimtelijk leren en geheugen.
Bruikbaarheid: De test is bedoeld voor patiënten met (potentiële) hersenbeschadiging.
Normering: Opleidingsniveau (laag opleidingsniveau, gemiddeld opleidingsniveau, hoog opleidingsniveau), geslacht (man, vrouw), leeftijd
Bronnen:

15-Woorden Test (15-WT)

Afkorting: 15-WT
Jaar uitgave: 1986
Duur: 15 minuten
Leeftijd: 6-87 jaar (Nederlandse versie kan worden afgenomen bij kinderen van 6-12 jaar en bij adolescenten en volwassenen van 15-87 jaar)
Beschrijving test: Deze test bestaat uit twee versies: A. image vorm, concrete woorden en B. no-image vorm, abstracte woorden. Elke versie bestaat uit 15 éénlettergrepige woorden die laag-associatief zijn. De 15 woorden worden via een audio-opname in 25 seconden aangeboden. De respondent moet zoveel mogelijk woorden herhalen. Hierna wordt de reeks woorden nog viermaal aangeboden, en na de onthouden woorden worden na elke aanbieding genoteerd. Na 15 minuten wordt gevraagd welke woorden men zich nog kan herinneren (delayed recall).
Meetpretentie: De 15-WT onderzoekt het verbale geheugen en leervermogen. Er wordt onderzocht of een persoon in staat is om nieuwe verbale informatie in te prenten, te onthouden en te reproduceren. 
Bruikbaarheid: De test is bedoeld om verbale langetermijngeheugenstoornissen bij patiënten met hersenaandoeningen te onderzoeken. De Vlaamse versie van de 15WT is beter bekend als de AVLT (Auditory Verbal Learning Test).
Normering: Nederlandse normen van kinderen en volwassenen. Voor Vlaamse normen: zie de AVLT.
Bronnen:

Audio Verbale Leertest (AVLT)

Afkorting: AVLT
Jaar uitgave: 1964
Duur: Afname van de recall trials duurt ongeveer 35 minuten na een interval van 20 minuten. 
Leeftijd: 14-76 jaar
Uitgever: Engelse versie is onder andere te verkrijgen bij PsychPress en Western Psychological Services. Nederlandse versie (zie 15-WT) bij de Afdeling Neuropsychologie, UMCG, Poortweg 4 (1e verdieping), Postbus 30001, 9700 RB Groningen.
Beschrijving test: De test bestaat uit een lijst van 15 woorden (A-lijst) die vijfmaal wordt aangeboden. Na iedere aanbieding moet de cliënt de woorden opnoemen die hij onthouden heeft. Na de 5 leertrials wordt een interferentielijst eveneens van 15 woorden (B-lijst) aangeboden die onmiddellijk gereproduceerd moet worden. Daarna moet de cliënt de woorden uit de eerste lijst opnieuw opnoemen. Na een interval wordt er een langetermijn recall trial en herkenningstrial afgenomen.
Meetpretentie: De AVLT is bedoeld om verbale geheugenstoornissen te onderzoeken bij mensen met een hersenaandoening. Er wordt onderzocht of een persoon in staat is om nieuwe verbale informatie in te prenten, te onthouden, te reproduceren en te herkennen over een langere periode.
Normering: Geslacht (mannen, vrouwen), leeftijd (≤ 30 jaar, 30 ≤ 50 jaar en > 50 jaar) en aantal jaren educatie (≤12 jaar of > 12 jaar)
Bronnen:

  • Miatton, M., Wolters, M., Lannoo, E. & Vingerhoets, G. (2004). Updated and Extended Flemish Normative Data of Commonly Used Neuropsychological Tests. Psychologica Belgica, 44 (3), 189-216
  • Mitrushina, M., Boone, K. Razani, J., & D’Elia, L. (2005) Handbook of Normative Data for Neuropsychological Assessment. New York: Oxford University Press
Birmingham Object Recognition Battery (BORB)

Afkorting: BORB
Jaar uitgave: 1993
Uitgever: http://www.psypress.com/books/details/9780863773150/
Meetpretentie: Het beoordelen van neuropsychologische stoornissen van visuele objectherkenning. De testbatterij omvat testen die de low-level aspecten van visuele waarneming (met behulp van dezelfde- verschillende matching van perceptuele basisfuncties, zoals oriëntatie, lengte, positie en grootte van het object), tussenliggende visuele processen (bijvoorbeeld objecten die verschillen in perspectief matchen), de toegang tot opgeslagen perceptuele kennis over objecten (object besluit), de toegang tot semantische kennis (functie- en associatieve overeenkomsten) en de toegang tot de namen van het object (foto-naamgeving) beoordelen.
Bronnen: https://www.cognitiveatlas.org/task/id/tsk_4a57abb9498ce/

 

 

 

Complex Figure test (Rey Complex Figure test and Recognition Trial)

Afkorting: CFT (RCFT)
Jaar uitgave: 1995
Duur: Totale afname: 40-50 minuten (inclusief de uitstelperiodes). Afname voor de tekening zelf neemt ongeveer telkens 5 minuten in beslag.
Leeftijd: 6-89 jaar
Uitgever: Hogrefe Uitgevers
Beschrijving test: De CFT bestaat uit 4 onderdelen: de cliënt moet de complexe figuur eerst natekenen (kopie), de figuur wordt weggenomen en 3 minuten hierna moet de cliënt opnieuw de figuur tekenen, dit maal uit het hoofd (kortetermijn reproductie). Na ongeveer 30 minuten moet de cliënt opnieuw de tekening uit het hoofd tekenen, zonder dat dit op voorhand aan hem wordt verteld (langetermijn reproductie). Tot slot volgt er nog een herkenningsconditie (recognitie) waarin de cliënt moet de fragmenten moet omcirkelen die deel uitmaken van de stimulusfiguur.
Meetpretentie: De CFT test meet de momentane verwerkingscapaciteit voor complex visueel materiaal.
Bruikbaarheid: De test is bedoeld om stoornissen in het visuoconstructief vermogen en het visueel-ruimtelijk geheugen te diagnosticeren. De versie van Meyers & Meyers is daarbij één van de betere door zijn zorgvuldig gestandaardiseerde afname, exacte scoringscriteria, de beschikbaarheid van resultaten van psychometrisch onderzoek en uitvoerige Amerikaanse normen.
Normering: Amerikaanse normen van 6-89 jaar. Let op: voor de leeftijd 80-89 jaar dient men wegens de zeer kleine normgroep de normen met de nodige voorzichtigheid te gebruiken.
Bronnen:

 

Collectieve Geheugenschaal (CGS)

Afkorting: CGS
Jaar uitgave: 1969
Duur: Ongeveer 40 minuten
Leeftijd: 11-15 jaar
Beschrijving test: De test bestaat uit 5 subtests:

  • Spaanse woorden: de cliënt krijgt een blad met 16 Nederlandse woorden en hun Spaanse vertaling. Hij krijgt 6 minuten de tijd om de woorden en hun vertaling in te studeren (zowel S-NL als NL-S). Daarna krijgt de hij een blad waarop hij binnen 3 minuten alle woorden die hij kan herinneren moet neerschrijven.
  • 20 figuren: de cliënt krijgt een testblad met 20 figuren die hij binnen 3 minuten uit het hoofd moet leren. Daarna moet hij zo veel mogelijk figuren op een antwoordblad invullen.
  • Zuid-Afrikaanse letterkunde en geschiedenis: dit is opnieuw een verbale instudeertaak waarvoor de cliënt 10 minuten de tijd krijgt. Vervolgens mag hij in 5 minuten tijd alle onthouden delen van de zinnen invullen op een antwoordblad.
  • Stadsplan:de cliënt moet in 3 minuten bezienswaardigheden onthouden, alsook hun plaats op een kaart. Vervolgens krijgt hij 3 minuten de tijd om ze in te vullen op het antwoordblad.
  • Runen-alfabet: hier moeten 20 lettertekens van het Runen-alfabet en hun betekenis (letters van het alfabet) in 3 minuten uit het hoofd worden geleerd. Vervolgens krijgt de cliënt 3 minuten de tijd om de vertalingen op een antwoordblad in te vullen.

Meetpretentie: De CGS meet verbale en niet-verbale geheugenprocessen.
Normering: Nederlandse normen, leeftijd (11, 12, 13, 14 en 15 jaar)
Bronnen:

 

Controlled Oral Word Association Test (COWAT)

Afkorting: COWAT
Duur: 3 minuten
Beschrijving test: Bij de COWAT krijgt de cliënt een set van 3 letters, namelijk C, F en L. Hij krijgt 1 minuut de tijd om zo veel mogelijk woorden op te noemen die beginnen met de letter ‘C’. Daarna krijgt hij 1 minuut de tijd voor de letter ‘F’ en als laatste hetzelfde voor de letter ‘L’. De cliënt schrijft alle genoemde woorden neer. Bepaalde woorden mogen niet worden goed gerekend, zoals bijvoorbeeld plaatsnamen. Dergelijke instructies worden voorafgaand aan de testafname aan de cliënt meegedeeld.
Meetpretentie: De COWAT meet verbale vloeiendheid.
Bruikbaarheid: Er is ook een Nederlandstalige bewerking van de test beschikbaar, genormeerd bij 200 gezonde personen in de leeftijd van 17 tot 89 jaar.
Bronnen:

 

Coetsier Story Recall test (CSRT)

Afkorting: CSRT
Beschrijving test: De testleider leest een kort verhaal van ongeveer 150 woorden voor aan de cliënt. Aan deze wordt gevraagd zorgvuldig te luisteren en zoveel mogelijk informatie op te slaan in het geheugen. Er zijn twee recall-momenten: één direct na het vertellen van het verhaal en een uitgestelde reproductie na 30 tot 45 minuten. De cliënt moet alles wat hij kan herinneren neerschrijven.
Meetpretentie: De CSRT meet geheugen, onderscheid hoofd- en bijzaken en aandacht voor details en context.
Normering: Vlaamse normen
Bronnen: Miatton, M., Wolters, M., Lannoo, E. & Vingerhoets, G. (2004). Updated and Extended Flemish Normative Data of Commonly Used Neuropsychological Tests. Psychologica Belgica, 44 (3), 189-216